Jak pisze F. Mincer (1989/1991) do Bydgoszczy bernardyni przybyli z Krakowa w 1480 r. i przywieźli ze sobą pierwsze książki. Najstarsze wzmianki o bibliotece pochodzą z końca XV w. Prawa zakonne z lat 1524-1527 nakazywały utworzenie w bernardyńskich klasztorach funkcji bibliotekarza przysposobionego do należytego utrzymania książek oraz do prowadzenia katalogu (niestety nic nie wiadomo o katalogu biblioteki z bydgoskiego klasztoru). Sądzić należy, że rozwój biblioteki w klasztorze miał związek z funkcjonującym tu od co najmniej 1530 r. studium filozofii. Rozwojowi biblioteki sprzyjała także intelektualna atmosfera i obecność w klasztorze wielu wykształconych zakonników, niejednokrotnie absolwentów Uniwersytetu Jagiellońskiego.

Czytaj więcej

Na przestrzeni ostatniego tysiąclecia na ziemi kujawskiej tu i ówdzie rozświetlały się rozmaite lokalne ośrodki pielgrzymkowe (np. Strzelno, Markowice, Chodecz i in.). Jakkolwiek miasta Bydgoszcz nie udało się w pełni wykreować jako miejsca o znaczeniu pątniczym, są jednak przesłanki, aby sądzić, że bydgoski klasztor bernardynów był miejscem, w którym z powodzeniem krzewił się kult św. Antoniego.

Czytaj więcej

Jest to jedna z najstarszych wolno stojących rzeźb św. Jana Nepomucena w Polsce i najstarsza w Bydgoszczy, wzmiankowana podczas wizytacji bydgoskiej Fary w 1745 r. Przypuszcza się, że rzeźba stanęła nad brzegiem Brdy krótko po 1729 r. W tym odniesieniu warto dodać, że w Małopolsce najstarszy posąg Nepomucena pochodzi  roku 1724 (w Częstochowie), w Wielkopolsce z  roku 1730 (w Lubiniu), na Warmii pojawił się po roku 1730 (w Braniewie) (Łbik 2001).

Czytaj więcej

W ikonografii XV i XVI w. takie wyobrażanie Najświętszej Maryi Panny nazywane jest  „Beatissima Maria Virgo in coelum assumpta” (Śmigiel 1999). Matka Boża przedstawiona jest w pozie stojącej, w lekkim kontrapoście, nieznacznie zwrócona lewym bokiem ku widzom. Lewą ręką podtrzymuje Dzieciątko Jezus, a w uniesionej prawej dłoni pokazuje rubinową różę. Matka Boża ubrana jest w wytworne białe haftowane złotem szaty. Otula ją błękitna, malowana szeroką gamą odcieni peleryna obramowana złotą nicią. Powyżej postaci Maryi unoszą się dwaj aniołowie trzymając nad jej głową koronę. Wokół głowy widoczny jest także kolisty nimb. W dole obrazu, pod stopami Maryi widzimy fragment sierpa księżyca obrócony rogami w górę. Obok, w lewym dolnym rogu klęczy mała postać modlącego się mężczyzny ubranego w kosztowny renesansowy płaszcz.

Czytaj więcej

W Polsce północnej najobszerniejszy zachowany zespół średniowiecznych witraży znajduje się w katedrze włocławskiej (23 kwatery witrażowe). Zdaniem J. Utzig (2018) jest to tylko część pierwotnego zasobu, choć trudno dziś sądzić jak wyglądały witraże w pozostałych oknach świątyni. Do zachowanych kompozycji należą: Ofiarowanie w świątyni, Ucieczka Świętej Rodziny do Egiptu, Obalenie bożków egipskich, Rzeź Niewiniątek, Powrót Świętej Rodziny z Egiptu, Chrzest Chrystusa, a także pary przodków Zbawiciela i starotestamentowych proroków. Prawdopodobnie z tego samego okresu co sceny figuralne pochodzą ornamentalne przeszklenia maswerków.

Czytaj więcej