…jest katolickim kościołem filialnym położonym w Kozielcu (powiat bydgoski) oddalonym o 12,5 km od dzielnicy Bydgoszczy Fordonu. Obiekt został ujęty w wirtualnym szlaku drewnianej architektury sakralnej w Bydgoszczy i okolicach.
Czytaj więcejObecny kościół św. Mikołaja stanowi w pewnym sensie kontynuację działającej od XII w. świątyni św. Marii Magdaleny w pobliskim Wyszogrodzie. W 1330 r. Krzyżacy zniszczyli Wyszogród, co spowodowało stopniowy zaniku osadnictwa w tym miejscu. W ciągu następnych dziesięcioleci doszło do translokacji ośrodka osadniczego z okolic Wyszogrodu kilka kilometrów na wschód - w kierunku dzisiejszego Fordonu. Między 1375 r. a 1430 r. kościół wyszogrodzki został zastąpiony przez początkowo drewnianą świątynię w Fordonie, której patronem był już wówczas św. Mikołaj - biskup.
Czytaj więcejPowstanie kościoła wpisuje się w proces budowy w Bydgoszczy świątyń dla parafii ewangelickich. Zaznaczył się on szczególnie w wieku XIX i na przełomie XIX i XX w. Budowę kościoła rozpoczęto w 1872 roku. Uroczyste poświęcenie miało miejsce w 1879 r, ale prace wykończeniowe trwały jeszcze do 1892 r. Kościół przeznaczony był dla gminy ewangelicko-unijnej utworzonej w Fordonie już w 1822 r. (pierwsi ewangelicy osiedlili się w Fordonie w 1772 r., zachęceni polityką osadniczą władz pruskich).
Czytaj więcejSkutkiem zdobycia przez Krzyżaków w 1330 roku Wyszogrodu była całkowita zagłada tego zlokalizowanego na lewym brzegu Wisły, ok. 1,5 km na północ od ujścia Brdy ważnego strategicznie granicznego zespołu grodowego. Wprawdzie z czasem wykształciła się tu osada o tej samej nazwie, nie zdobyła ona już takiego znaczenia jak jej poprzednik. W 1382 roku kilka kilometrów na wschód, w miejscu dotąd niezagospodarowanym Władysław Opolczyk założył na prawie chełmińskim nowe miasto o nazwie Wyszogród (Vyssegrod alias Hoghemburg). W roku 1424 dyplom Władysława Jagiełły potwierdził ten przywilej lokacyjny lecz zmienił prawo chełmińskie miasta na magdeburskie. Utrwalił ponadto nową jego nazwę: Fordon (Jankowski 2011).
Czytaj więcejPierwsi Jezuici zaczęli odwiedzać Bydgoszcz najprawdopodobniej pod koniec XVI w. z misjami kaznodziejskimi prowadzonymi przez zakonników z Poznania i z Torunia. Jak podaje Nowakowski (1931) około roku 1588 odwiedzili Bydgoszcz księża Adrian Radzimiński i Wojciech Thebolscjusz „pięknymi kazaniami swemi utwierdzając w wierze katolików i dokonywując wiele nawróceń innowierców.” (Alabrudzińska 1989/1990, Pawlak 2010). Pierwszymi jezuickimi rezydentami w Bydgoszczy byli Bartłomiej z Obornik i Mikołaj Szelski, którzy przybyli do miasta około 1617 r., sprowadzeni przez biskupa włocławskiego Pawła Wołuckiego (lub Wawrzyńca Gembickiego) oraz Jana Kuczborskiego - biskupa chełmińskiego i wychowanka jezuitów. Duży udział w tym miały także działania mieszczan bydgoskich starających się stworzyć przeciwwagę dla rozwijającego się w mieście żywiołu protestanckiego.
Czytaj więcej(c) Pracownia Interpretacji Dziedzictwa. 2023