Szlaki dziedzictwa sakralnego Bydgoszczy i regionu kujawsko-pomorskiego
Pracownia Interpretacji Dziedzictwa

Bartłomiej Strobel młodszy – malarz Kujaw i Pomorza


Jest autorem wielu obrazów ołtarzowych, zwłaszcza o tematyce maryjnej, malowanych na zamówienie katolickich kościołów i klasztorów na Pomorzu, Kujawach i w Wielkopolsce (m.in. w Grodzisku Wielkopolskim, Koprzywnicy, Koronowie, Pępowie, Radzyniu Chełmińskim, Koźlinach, Fromborku, w Toruniu, Pelplinie, Włocławku i Wilnie). Drugą jego domeną było malarstwo portretowe. Portretował m.in. Jerzego Ossolińskiego (starostę bydgoskiego, posła  na sejm, podskarbiego nadwornego koronnego), księcia Władysława Dominika Zasławskiego-Ostrogskiego (koniuszego koronnego, wojewodę), Wilhelma Orsettiego (krakowskiego kupca). Jego portrety są przykładem tzw. nurtu reprezentacyjnego - są statyczne, spokojne, oficjalne.  Portretowane osoby przedstawione są zwykle w pozycji stojącej i ubrane w bogate, lśniące stroje, wykonane z najdroższych tkanin. W malarstwie Bartłomieja Strobla widać wpływy malarzy manierystów np. Bartholomeusa Sprangera i Hansa von Aachena. Malarz zapoznał się z ich malarstwem podczas pobytu na dworze Rudolfa II Habsburga w Pradze. Inspirował się także malarstwem holenderskim np. do twórczością Jana Antonisza van Ravesteyna. W 1639 został malarzem nadwornym Władysława IV. W latach 1630-33 lub 1640-42, prawdopodobnie na zamówienie króla Władysława IV, powstało najbardziej monumentalne dzieło artysty o wymiarach 280 × 952 cm - Uczta u Heroda i ścięcie św. Jana Chrzciciela. Malarz nawiązał w nim do renesansowej tradycji obrazów przestawiających mocno zaludnione,  wielopostaciowe sceny uczt i bankietów. Na obrazie tym Strobel umieścił ok. 60 postaci m.in. cesarza Ferdynanda II Habsburga, króla Francji Henryka IV Burbona i generała Albrecht von Wallenstein. Obecnie obraz znajduje się w Museum del Prado w Madrycie.

Literatura
Kardasz S., (red.) 1997, Diecezja Toruńska historia i teraźniejszość, t. 14, Dekanat radzyński, Toruń.

Tylicki J., 2000, Bartłomiej Strobel, malarz epoki wojny trzydziestoletniej, t. 1-2, Wydawnictwo Uniwersytetu Mikołaja Kopernika, Toruń.

Wielka encyklopedia malarstwa polskiego, Kraków: Wydawnictwo Kluszczyński, 2011.

 

Fotografia
Uczta Heroda wg Bartłomieja Strobla

 

(c) Pracownia Interpretacji Dziedzictwa. 2023