W Koronowie w 1804 r. liczba żydowskich mieszkańców wynosiła ledwie 14 osób, ale w 1861 r. wzrosła już do 479 (Wasiutyński 1930). Kirkut czyli żydowski cmentarz założono tu w 1817 r.. Własnością gminy żydowskiej była także droga dojazdowa (obecna ul. Kolejowa). Środkiem ówczesnego cmentarza biegła aleja główna. W 1920 r. obszar był ogrodzony drewnianą palisadą. Gdy w latach 20. XX w. wskutek emigracji do Niemiec  liczebność gminy żydowskiej wyraźnie spadła, zbudowano ceglany mur jako dar Żydów dla miasta Koronowa. W 1932 roku rozwiązano gminę żydowską w Koronowie, a mieszkających tu ostatnich Żydów przypisano do  gminy w Bydgoszczy (Kawski 2011).
W latach 50. XX w. obiekt uległ daleko idącej degradacji. Władze zamierzały urządzić na tym terenie cmentarz komunalny, lecz w obawie przed uprzedzeniami miejscowej ludności odstąpiono od tego zamiaru.
Do dnia dzisiejszego na powierzchni 0,36 ha starego cmentarza zachowało się około 30 nagrobków oraz resztki ceglanego muru. Przetrwało także kilkadziesiąt betonowych obmurowań grobów. Z prowadzącej do cmentarza dawnej alei lipowej pozostały jedynie dwa drzewa. Na zachowanych macewach występują napisy hebrajskie i niemieckie. Nagrobne reliefy obejmują motywy typowe dla żydowskiej sztuki nagrobnej (np. dłonie z dzbanem), jak i symbole zaczerpnięte z innych kultur (np. znak Bożej Opatrzności). Do najczęściej pojawiających się symboli na żydowskich grobach w Wielkopolsce należą (Kmieć 2011):
- menora - symbol boskiej mądrości,
- dwa świeczniki - symbol kobiety bogobojnej,
- zwoje Tory lub otwarta Księga - człowiek uczony, światłość Boga,
- naczynie z wodą – np. na grobach Lewitów, ponieważ do ich zadań należało obmywanie rąk Kapłanom,
- gołębica - symbol pokoju i niewinności,
- drzewo złamane - żywot człowieka, niespodziewanie przerwane życie,
- lew - król zwierząt i symbol plemienia Judy,
- gwiazda Dawida - od końca XIX w. jest symbolem identyfikacji narodowej; żydzi wierzą, że ma ona moc opiekuńczą. 
Warto podkreślić, że większość nagrobków żydowskich była polichromowana, o czym świadczą dokumenty fotograficzne, przekazy ustne oraz pozostałości farb w zagłębieniach reliefów (Kmieć 2011).

W odniesieniu do historii społeczności Żydów na ziemiach polskich, w potocznej świadomości przeważają bardzo uproszczone i niejednokrotnie emocjonalne sądy. Powodem tej sytuacji jest m.in. niedostatek pogłębionych badań źródłowych. Niezwykle interesującym, a jednocześnie mało znanym wątkiem jest zagadnienie kulturowej niejednorodności środowisk żydowskich oraz związana z tym kwestia ich tożsamości. Problem ten omawia m.in. E. Alabrudzińska (1995), która stwierdza, że po I wojnie światowej większość bydgoskich (także koronowskich) Żydów „optowało na rzecz Niemiec i razem z ludnością niemiecką w latach 1918 –1921 opuściło miasto. (…) Dla ludności żydowskiej, która zdecydowała się pozostać w Bydgoszczy, rok 1920 również oznaczał początek zupełnie nowej epoki. Nie dość, że żyła odtąd w całkowicie innym otoczeniu, to dodatkowo spotkała się z narastającą migracją Żydów z Polski wschodniej i centralnej. Duże trudności w koegzystencji Żydów „tutejszych” z Żydami napływowymi ukazały, jak olbrzymie różnice ich dzieliły. Można bez przesady stwierdzić, że różniło ich wszystko: religijność, mentalność, sposób życia, poglądy polityczne, a nawet język ojczysty, ponieważ „tutejsi” nie znali jidysz. Przez cały okres międzywojenny między tymi dwiema grupami panował głęboki rozdział, a konflikty, jakie na tym podłożu występowały w gminie żydowskiej, w pełni uwidoczniły, jak specyficzną grupę stanowili Żydzi niemieccy. W latach trzydziestych XX w. grupa napływowa dominowała już liczebnie w Bydgoszczy nad „tutejszą” społecznością, a konflikty zaostrzyły się do tego stopnia, że władze polskie zdecydowały się na wprowadzenie zarządu komisarycznego. Podobnie było w innych żydowskich gminach byłego zaboru pruskiego.” Kontynuując swoje rozważania dotyczące tożsamości niemieckich Żydów, E. Alabrudzińska przywołuje niektóre badania antropologiczne wskazując, że „według Shulamit Volkov «żydowskość» traktować należy nie jako wyznanie, nie jako grupę etniczną czy nowoczesny naród, lecz jako jedyny w swoim rodzaju - «system kulturowy». Amos Elon pisze o dwoistej lub podwójnej tożsamości Żydów niemieckich - «Niemca i Żyda - dwóch dusz w jednym ciele». Żadne z określeń: ani asymilacja, ani akulturacja, nie oddaje dylematów, które ukształtowały specyficzną tożsamość tych ludzi. Żydzi niemieccy przez cały wiek XIX i pierwsze dekady wieku XX zmagali się ze swoją tożsamością. […] Prawdziwą ojczyzną niemieckich Żydów nie były […] «Niemcy» jako takie, lecz niemiecki język i kultura” (Alabrudzińska 2019).

Literatura
Alabrudzińska E., 2019, Problem tożsamości i poczucia lojalności Żydów pochodzących z zaboru pruskiego na przykładzie Alfreda Cohna (1901–1961), Zapiski historyczne t. LXXXIV, 2019, zeszyt 3, s. 101-122.
Alabrudzińska E., 1995, Mniejszości wyznaniowe w Bydgoszczy w latach 1920 –1939, UMK, Toruń.
Kawski T., 2007, Gminy żydowskie pogranicza Wielkopolski, Mazowsza i Pomorza w latach 1918-1942, Wyd. Adam Marszałek, Toruń.
Kmieć J., 2011, Cmentarz żydowski dziedzictwem kultury państwa polskiego w wykorzystaniu w ścieżce edukacyjnej: regionalizm, Przegląd Naukowo-Metodyczny. Edukacja dla Bezpieczeństwa nr 2, 152-160
Wasiutyński B., 1930, Ludność żydowska w Polsce w wiekach XIX i XX. Studium statystyczne, Warszawa.

Fotografia
Kirkut w Koronowie - fragment
fot. R.G. Nowicki, 2023